کشف درمان قطعی سرطان ریه
سرطان ریه و درمان آن
امروزه سرطان ریه دومین سرطان رایج در جهان به شمار می آید که مرگ و میر آن بیشترین میزان را در میان انواع سرطان به خود اختصاص می دهد. در سال ۲۰۲۰ سرطان ریه به تنهایی موجب مرگ حدود ۱٫۸ میلیون نفر در جهان شده است. در ایران، در سال ۲۰۱۶ این سرطان موجب مرگ ۱۲۶۵۰۰ نفر شده است که پس از سرطان معده در رتبه دوم مرگ به علت سرطان قرار می گیرد.
انواع سرطان ریه
سرطان ریه از نظر بافت شناسی به دو شکل اصلی طبقه بندی می شود: سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) و سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC) که خود شامل چندین زیر گروه است (آدنوکارسینوم، کارسینوم سلول سنگفرشی و کارسینوم سلول بزرگ است.) که دارای ویژگی های بالینی و درمان متفاوتی هستند. SCLC حدود ۱۵ درصد از ابتلا به سرطان ریه را شامل میشود در حالی که NSCLC تقریباً عامل ۸۵ درصد موارد سرطان ریه است.
عوامل ایجاد کننده سرطان ریه
سرطان ریه می تواند در اثر سیگار کشیدن، قرار گرفتن در معرض دود سیگار، قرار گرفتن در معرض گاز رادون، آزبست یا سایر مواد محیطی یا شغلی و سابقه خانوادگی ایجاد شود.
علائم سرطان ریه
برخی از علائم معمول سرطان ریه عبارتند از:
- سرفه بدون دلیل حداقل به مدت 3 هفته (با یا بدون سرفه خونی)
- کاهش وزن ناخواسته (بیش از 5% در 6 ماه)
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه (به دلیل حمله تومور به پلور یا دیواره قفسه سینه)
- درد استخوان (به دلیل متاستازها – معمولاً ستون فقرات، لگن و استخوان های بلند)
مراحل بیماری سرطان ریه
سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC)، شایع ترین نوع سرطان ریه است که دارای پنج مرحله است.
- مرحله صفر: سرطان فقط در پوشش مجاری هوایی است، به بافت های عمیق تر حمله نکرده و به خارج از ریه ها گسترش نیافته است.
- مرحله اول: سرطان در بافت های ریه است اما در غدد لنفاوی یا سایر اندام ها نیست.
- مرحله دوم: سرطان به غدد لنفاوی مجاور در همان سمت قفسه سینه با تومور یا به دیواره قفسه سینه، دیافراگم یا پوشش خارجی ریه گسترش یافته است.
- مرحله سوم: سرطان به غدد لنفاوی در دو طرف قفسه سینه، به مدیاستن (ناحیه بین ریه ها) یا به سایر ساختارهای قفسه سینه مانند قلب، مری یا نای گسترش یافته است.
- مرحله چهارم: سرطان به اندام های دور مانند مغز، استخوان ها، کبد یا غدد فوق کلیوی گسترش یافته است.
سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) یک نوع سرطان ریه کمتر شایع اما تهاجمی تر است و دارای دو مرحله است.
- مرحله محدود: سرطان فقط در یک لوب ریه و غدد لنفاوی مجاور در همان سمت قفسه سینه است.
- مرحله گسترده: سرطان فراتر از یک لوب ریه و غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است و ممکن است به غدد لنفاوی دور، یا سایر اندام ها رسیده باشد.
اطلاع از مرحله سرطان ریه به تعیین بهترین گزینههای درمانی و پیش آگهی برای هر بیمار کمک می کند. درمان ممکن است شامل جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی، درمان هدفمند یا مراقبت تسکینی باشد. میزان بقا و امید به زندگی در بیماران مبتلا به سرطان ریه، به عوامل زیادی از جمله نوع و مرحله سرطان ، سن بیمار، سلامت کلی و میزان پاسخگویی به درمان وابسته است.
درمان سرطان ریه با منشاء سلول کوچک (SCLC)
شیمی درمانی معمولا اولین خط درمان سرطان ریه با منشاء سلول کوچک (SCLC) است و ممکن است در صورت عدم متاستاز به سایر قسمت های بدن، این درمان همزمان با رادیوتراپی انجام شود. در مواردی قبل از شروع رادیوتراپی، ابتدا می بایست توده سرطانی با استفاده از شیمی درمانی، کوچک شود تا سرطان پیشرفته را کنترل کند و سپس رادیوتراپی انجام شود. همچنین ممکن است شیمی درمانی پس از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده انجام شود. اما جراحی برای SCLC معمولا امکان پذیر نیست.
پس از آنكه تشخيص سرطان ريه سلول كوچك تایید شد، پزشكان سعى مى نمايند به ميزان گسترش و مکان های درگیری، پي ببرند. به اين عمل مرحله بندى می گویند. يعنى چه مقدار سرطان در بدن وجود دارد، تهديد آن چقدر جدي است و برای انجام درمان چه گزينه هايي بهترين انتخاب احتمالى خواهند بود. بر این اساس در ۳ مرحله اول، درمان به وسیله شیمی درمانی همراه با رادیوتراپی به صورت همزمان رخ می دهد و در مرحله چهارم ابتدا شیمی درمانی و در صورت کاهش سایز توده، رادیوتراپی انجام می شود.
درمان سرطان ریه با منشاء سلول غیر کوچک (NSCLC)
شیمی درمانی برای درمان سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC) ممکن است به تنهایی یا با استفاده از ایمونوتراپی انجام شود که می تواند به کنترل سرطان پیشرفته کمک کند،علائم را بهبود بخشد و موجب افزایش شانس بقای بیمار گردد. در صورت شیمی درمانی در اکثر افراد، ترکیبی از حداقل دو دارو جهت درمان مورد استفاده قرار می گیرد. برای هر دو نوع سرطان ریه، معمولاً سیس پلاتین یا کربوپلاتین به همراه یکی از داروهای زیر تجویز می شود: دوستاکسل، اتوپوزاید، جمسیتابین، پاکلی تاکسل، پمترکسد، وینورلبین.
محدودیت های درمان های رایج سرطان ریه
علیرغم پیشرفت های عمده در درمان سرطان ریه، این سرطان همچنان یکی از علل اصلی مرگ و میر در جهان است.
موانع اصلی در درمان های فعلی عبارتند از:
- فرار سلولهای سرطانی از سیستم ایمنی بدن
- سمیت بسیاری از درمانهای مرسوم سرطان مانند پرتودرمانی و شیمیدرمانی
شیمی درمانی میتواند باعث مسمومیت ریه شود. این مسمومیت علائمی دارد که شامل سرفه، تب، تنفس سخت و هیپوکسمی (کمبود اکسیژن در خون) است. ریزش مو، تهوع و استفراغ، کاهش اشتها و کاهش وزن، موکوزیت دهان و دستگاه گوارش ، یبوست یا اسهال، خستگی، افزایش خطر عفونت از سایر عوارض شیمی درمانی هستند.
- ایجاد واکنش التهابی بدن در اثر درمان با مهارکنندههای ایست بازرسی که در آن واکنش التهابی بدن به بافت آسیبدیده منجر به عدم تحمل بیمار و از بین رفتن اثر بخشی درمان می شود.
- عوارض حاصل از جراحی نیز شامل لخته شدن خون، فیستول برونش پلورال، درد قفسه سینه یا ریه و آتلکتازی ریه است.
انقلاب درمانی دانشمندان اسپادژن
تیم تحقیقاتی اسپاد ژن در ایران، با همکاری محققین خود در دانشگاه MIT و هاروارد موفق به طراحی دارو و روش درمانی نوینی جهت درمان قطعی سرطان ریه شده است. این دارو با القای آپوپتوز منجر به از بین بردن سلول های سرطانی و مهار رشد و پیشرفت سرطان می گردد و با بیان سیگنالهای خطر، منجر به فراخوانی سیستم ایمنی به سمت سلول سرطانی می شود. براساس مطالعات بالینی و به دنبال پایش روند درمان بیماران به مدت شش ماه، به این نتیجه رسیدیم که این دارو و روش درمانی، به صورت شگفت انگیزی(به میزان ۹۲ درصد) در تمامی مراحل مختلف سرطان ریه به ویژه در بیماران END STAGE در هر دو نوع NSCLC و SCLC موثر بوده و منجر به درمان قطعی سرطان ریه میشود.