سرطان ریه، علائم سرطان ریه،کشف درمان قطعی سرطان ریه

تعریف سرطان

سرطان به بیماری گفته می شود که در آن سلول‌های بدن به طور غیرقابل کنترلی رشد می کنند و به بخش‌های دیگر بدن گسترش می‌یابند. این بیماری می‌تواند در تمامی قسمت های بدن انسان شروع شود. در حالت عادی، سلول‌های بدن از طریق فرآیندی به نام تقسیم سلولی، رشد و تکثیر می‌یابند تا سلول‌های جدید را در صورت نیازبدن تولید کنند. رشد سلولی در هسته توسط واحدی به نام DNA صورت می گیرد. DNA درون یک سلول در واحدهای مجزایی به نام ژن سازماندهی شده است که هر کدام شامل مجموعه ای از دستورالعمل‌ها بوده و عملکرد سلول از جمله رشد و تقسیم آن را تنظیم می کند. این دستورالعمل ها برای حفظ هموستاز سلولی و جلوگیری از رشد کنترل نشده ضروری هستند.

فهرست مطالب (کلیک کنید)

علت سرطانی شدن سلول

تغییرات ژنی در DNA یک سلول یا گروهی از سلول های طبیعی سبب می شود که سلول عملکرد طبیعی خود را متوقف کرده وبه صورت غیرطبیعی یا آسیب‌دیده رشد کند. این تغییرات ممکن است اکتسابی در طول زمان زندگی فرد بوده، ارثی باشند و یا  از عوامل جهش زای محیطی متعدد ناشی شوند. سلول های غیر طبیعی، تومورهایی را تشکیل می دهند که می توانند سرطانی یا غیر سرطانی (خوش خیم) باشند.

تفاوت سلول سرطانی و سلول سالم

سلول های سرطانی و سلول های طبیعی در سطوح مختلف باهم تفاوت دارند. برخی از تفاوت ها به خوبی شناخته شده اند، اما برخی دیگر به تازگی کشف شده و کمتر شناخته شده اند. در جدول زیر، تفاوت‌های بین این دو نوع سلول بیان می شود.

تفاوت سلول سرطانی و سلول سالم
ویژگی ها سلول سالم سلول سرطانی
نرخ رشد سلولی
سلول های طبیعی به روشی کنترل شده رشد و تکثیر می شوند تا جایگزین سلول های قدیمی یا مرده شوند.
سلول های سرطانی اغلب خیلی سریع رشد کرده و تمایز پیدا نمی کنند، بنابراین به صورت توده ای رشد می کنند.
طول عمر سلول ها
سلول های طبیعی بالغ می شوند، طول عمر منظمی دارند و زمانی که پیر یا آسیب دیده می شوند، می میرند.
سلول های سرطانی طول عمر منظمی ندارند و می توانند به طور غیرقابل کنترلی رشد کنند و اغلب به سایر قسمت های بدن گسترش می یابند.
ارتباط سلول به سلول
سلول های طبیعی به این سیگنال ها پاسخ می دهند و درصورت عدم نیاز رشد نمی کنند.
سلول های سرطانی به سیگنال های سلول های دیگر که در مورد رشد بیش از حد هشدار می دهد، پاسخ نمی دهند.
ظاهر سلولی
سلول های طبیعی شکل یکنواختی دارند.
سلول های سرطانی شکل نامنظمی دارند.
ترمیم سلولی
سلول های طبیعی یا ترمیم می شوند یا وقتی که آسیب دیده یا پیر شوند می میرند.
سلول های سرطانی ترمیم نشده و یا نمی میرند.
قابلیت متاستاز (گسترش)
سلول های طبیعی در ناحیه ای از بدن که به آن تعلق دارند می مانند.
برخی از سلول های سرطانی می توانند جدا شده و از طریق جریان خون و سیستم لنفاوی به سایر قسمت های بدن پخش شوند.
فرار از سیستم ایمنی
سلول های طبیعی آسیب دیده، توسط سیستم ایمنی شناسایی و حذف می شوند.
سلول های سرطانی می توانند سیستم ایمنی بدن را به اندازه کافی فریب دهند تا بتوانند به تومور تبدیل شوند.
چسبندگی
سلول های طبیعی موادی ترشح می کنند که باعث می شود در یک گروه به هم بچسبند.
سلول های سرطانی نمی توانند این مواد را بسازند و درنتیجه به مکان های نزدیک یا از طریق جریان خون و یا سیستم لنفاوی به قسمت های دوردست بدن حمله می کنند.
تامین خون
سلول های طبیعی تنها به عنوان بخشی از رشد و نمو طبیعی و زمانی که بافت جدید برای ترمیم بافت آسیب دیده نیاز است، تحت فرآیندی به نام رگ زایی قرار می گیرند.
سلول‌های سرطانی حتی زمانی که رشد لازم نیست رگ زایی می کنند این بدان معنی است که رگ های خونی بدون توجه به نیاز سلول رشد می کنند و دائماً تومور را "تغذیه" می کنند.

سرطان ریه

سرطان بیماری است که در آن سلولهای غیر طبیعی به صورت کنترل نشده تکثیر یافته و می توانند بافتهای مجاور را درگیر کنند.  این بیماری، در سیستم تنظیم و تعادل رشد سلولی اختلال ایجاد می‌کند و منجر به تکثیر و تقسیم غیرمجاز و بیش از حد سلول‌ها می‌شود و در نهایت توده ‌ای به نام تومور ایجاد می‌کند. در سرطان ریه، این الگوی رشد بیش از حد سلولی در بافت ریه دیده می‌شود. سرطان ریه دومین سرطان شایع در جهان است. این بیماری زمانی ایجاد می شود که سلول‌های سرطانی در بافت ریه شروع به تقسیم بی‌رویه کرده و منجر به  کاهش توانایی تنفس فرد می شوند. اغلب  زمانی که بیماری پیشرفت کرده یا به سایر نواحی بدن گسترش (متاستاز) پیدا می کند، علائم بالینی ایجاد می شود.

عوامل و فاکتور های موثر در سرطان ریه

سرطان ریه می تواند در اثر سیگار کشیدن، قرار گرفتن در معرض دود سیگار، استنشاق گاز رادون، آزبست، رژیم غذایی ناسالم، پرتو درمانی یا سایر مواد محیطی یا شغلی و سابقه خانوادگی ایجاد شود.

انواع سرطان ریه

سرطان‌ریه می‌تواند نواحی مختلف ریه را درگیر کند اما به طور کلی، از اصطلاح سرطان ریه برای ۲ نوع اصلی استفاده می‌کنیم که الگوی رشد و گسترش متفاوت داشته و  در زیر میکروسکوپ قابل تشخیص هستند: کارسینوم سلول‌های کوچک ریه (SCLC) و کارسینوم سلول‌های غیر کوچک ریه (NSCLC).

سرطان ریه سلول بزرگ (NSCLC)

حدود 80٪ تا 85٪ سرطان های ریه NSCLC هستند. NSCLC شامل: آدنوکارسینوم، کارسینوم سلول سنگفرشی و سرطان سلول بزرگ می باشند این زیر گروه ها از انواع مختلف سلول های ریوی شروع شده که درمان و پیش آگهی آنها اغلب مشابه است.

آدنوکارسینوما

شایع ترین نوع NSCLC هستند و از سلول هایی شروع می شوند که به طور معمول موادی مانند مخاط ترشح می کنند. این نوع سرطان ریه عمدتا در افراد سیگاری (یا حتی کسانی که قبلا سیگاری بودند)، نژاد آسیایی و افراد زیر 45 سال بروز می کند.  شیوع این سرطان در خانم ها بیشتر از آقایان است و بیشتر از سایر انواع سرطان ریه، افراد جوان را به خود درگیر می کند. آدنوکارسینوما معمولاً در قسمت های خارجی ریه دیده می شود.آدنوکارسینوما از امتداد لبه های خارجی ریه ها و زیر پوشش برونش ها در سلول های ترشحی (غده ای) شروع می شود.

کارسینوم سلول سنگفرشی

دومین نوع شایع سرطان ریه بعد از آدنوکارسینوم ریه است و کندتر از سایر انواع سرطان ریه رشد می کند. این نوع سرطان معمولاً از برونش ها (معابری که هوا را به ریه می آورد) شروع می شود و مانند سایر انواع سرطان اغلب با سابقه سیگار کشیدن در ارتباط هستند.

کارسینوم سلول بزرگ

سرطان ریه و درمان سرطان ریه

کارسینوم سلول بزرگ می تواند در هر قسمت از ریه (اغلب در نواحی بیرونی)  ظاهر شود و تمایل به رشد سریع دارد و نسبت به سایر انواع سرطان ریه با شدت بیشتری گسترش می یابد. درمان این نوع سرطان ریه نسبت به سایر انواع آن دشوارتر است. به دلیل اندازه بزرگ سلول‌های سرطانی، هنگام مشاهده تومور با میکروسکوپ قابل مشاهده است.

سرطان ریه سلول کوچک (SCLC)

حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از سرطان‌های ریه را شامل می‌شود که رشد و گسترش سریع‌تری نسبت به NSCLC دارد. سرطان ریه سلول کوچک احتمال متاستاز بالایی داشته که همین ویژگی سبب افزایش پاسخ درمانی به شیمی درمانی می شود. با این حال، احتمال درمان SCLC کمتراز NSCLC است. در برخی موارد، تومورهای سرطانی ریه، شامل هر دو نوع NSCLC و SCLC هستند

سرطان ریه خوش خیم

ندول ریوی توده ای کوچک و گرد بوده که ناشی از رشد غیر طبیعی سلول هایی است که بافت‌های نرمال ریه اطرافش را احاطه می‌کنند. تومورهای خوش خیم با مشاهده عکس قفسه سینه و سی تی اسکن (CT) قابل تشخیص و درمان هستند. سلول‌های تومور خوش خیم ریه به دیگر قسمت‌های بدن انتشار نمی‌یابند و بندرت، تهدیدی برای زندگی محسوب می‌شوند. البته گاهی ممکن است تومورهای خوش خیم هم بعد از گذر زمان به تومورهای بدخیم و سرطانی تبدیل شوند. بنابراین تومورهای خوش خیم نیز باید درمان شوند.

علل ایجاد تومورهای خوش خیم ریوی

علل تشکیل تومورهای خوش خیم ریوی معمولاً نامشخص است. اما به طور کلی، آنها اغلب در اثر مشکلات زیر بوجود می‌آیند :

  • التهابات عفونی مانند : سل، آبسه ریوی، قارچ‌های عفونی، پنومونی
  • التهابات غیر عفونی مانند: آرتریت روماتوئید، گرانولوماتوز وگنر، سارکوئیدوز، نقص هنگام تولد مانند کیست ریوی یا سایر ناهنجاری‌های ریوی.

سرطان ریه متاستاتیک چیست؟

زمانی که سرطان از یک ریه شروع و بعد به ریه دیگر و سایر نقاط بدن منتقل می‌شود، به آن سرطان پیشرفته یا متاستاتیک (metastatic) می‌گویند.

 مراحل  سرطان ریه

مراحل سرطان ریه براساس میزان گسترش و شدت آن تعیین شده و برای تعیین مرحله‌ی سرطان از آزمایش‌های تشخیصی مانند MRI، سی تی اسکن و PET scanاستفاده می‌شود. مرحله‌بندی سرطان ریه به پزشکان کمک می‌کند تا روند درمان موثری را انجام دهند.

مرحله نهفته یا پنهان: سرطان ریه در اسکن‌های تصویربرداری مشخص نمی‌شود، اما سلول‌های سرطانی در خلط وجود دارند و ممکن است به قسمت‌های دیگر بدن نیز رسیده باشند.

  • مرحله ۰: سلول‌های غیر‌طبیعی تنها در لایه‌های بالایی سلول‌های پوششی راه‌های هوایی مشاهده می‌شوند.
  • مرحله ۱: اندازه‌ی تومور در ریه، کمتر از ۵ سانتی‌متر است و به سایر قسمت‌های بدن متاستاز نداده است.
  • مرحله ۲: اندازه‌ی تومور کوچک‌تر از ۵ سانتی‌متر است و به گره‌های لنفاوی ریه گسترش یافته است و یا اندازه‌ی تومور کوچک‌تر از ۷ سانتی‌متر است و تنها به بافت‌های مجاور گسترش یافته و گره‌های لنفاوی را درگیر نکرده است.
  • مرحله ۳: سرطان به به سایر قسمت‌های ریه، بافت‌های اطراف آن و گره‌های لنفاوی گسترش یافته است.
  • مرحله‌ ۴: در این مرحله، سرطان در قسمت‌های مختلف بدن مانند استخوان یا مغز پخش شده و متاستاز داده است.

علائم سرطان ریه

افراد مبتلا به سرطان ریه ممکن است در مراحل اولیه هیچ علامتی نداشته باشند. بروز علائم سرطان ریه بر حسب اینکه از کدام قسمت ریه شروع به گسترش ‌کند، متفاوت است و تا حدودی شبیه علائم عفونت تنفسی می باشد مانند:

  • سرفه‌ یا خلط خونی که از بین نمی‌رود یا بدتر می‌شود.
  • درد قفسه سینه که اغلب با تنفس عمیق، سرفه یا خنده بدتر می‌شود
  • تغییر و گرفتگی صدا
  • عفونت‌های مکرر ریه مانند برونشیت و ذات‌الریه (پنومونی)
  • تورم غدد لنفاوی ناحیه قفسه سینه
  • کاهش اشتها و کاهش وزن
  • خستگی مفرط
  • مشکل در بلع غذا
  • تنگی نفس و خس‌خس سینه

اگر فرد تحت درمان قرار نگیرد علائم شدیدتر بروز می‌کنند، مانند:

  • درد استخوان‌ها
  • تغییرات سیستم عصبی (مانند سردرد، ضعف یا بی حسی بازو یا پا، سرگیجه، مشکلات تعادل یا تشنج) در اثر گسترش سرطان به مغز.
  • زردی پوست و چشم (یرقان) در اثر گسترش سرطان به کبد.
  • تورم غدد لنفاوی (مجموعه سلول‌های سیستم ایمنی بدن) مانند غدد لنفاوی گردن یا بالای استخوان ترقوه

راه های پیشگیری از سرطان ریه

مصرف دخانیات عامل اصلی سرطان ریه به شمار می رود. بنا به آمار و بررسی های انجام شده، بیش از 90 در صد مبتلایان به سرطان ریه دخانیات (مخصوصا سیگار) مصرف می کنند. دلایل ژنتیکی و وراثتی نیز می تواند از عوامل ابتلا به سرطان ریه باشد. راهکار مطمئنی برای جلوگیری از سرطان ریه وجود ندارد؛ اما می‌توان با رعایت برخی موارد مانند ورزش مداوم، رژیم غذایی سرشار از سبزیجات و خودداری از استنشاق دخانیات حتی به طور غیر مستقیم  خطر ابتلا به سرطان ریه را به نحو چشمگیری کاهش داد.

درمان سرطان ریه

مانند بسیاری از انواع سرطان تشخیص سرطان ریه در مراحل اولیه میزان بهبودی این بیماری را تا ۹۰ درصد بالا می برد. درمان سرطان ریه به عوامل مختلفی مانند نوع سرطان، محل و میزان گستردگی آن، سلامت عمومی فرد و ترجیحات بیماربستگی دارد.

  • عمل جراحی: جراحی اولین گزینه‌ی درمانی سرطان ریه است. افرادی که سرطان ریه آن ها متاستاز نداده باشد واجد شرایط جراحی هستند. عمل جراحی شامل برداشتن یک لوب یا بخش بزرگی از ریه طی روشی به نام لوبکتومی است. در موارد شدید، جراح ممکن است کل ریه را خارج کند. اما انجام این عمل جراحی به وضعیت عمومی فرد بستگی دارد.
  • پرتودرمانی: روشی که در آن از پرتوهای پر انرژی (امواج رادیویی) برای از بین بردن سلول‌های سرطانی مانند تومورهای NSCLC که در قسمت های خارجی ریه دیده می شود، استفاده می شود. معمولا قبل از عمل جراحی، پزشک با استفاده از رادیوتراپی اندازه‌ی تومور را کاهش می‌دهد. پرتودرمانی عمدتا در درمان سرطان‌هایی مفید است که به یک محل محدود بوده و گسترش نیافته‌اند. ترکیب شیمی درمانی و رادیوتراپی قبل و بعد از عمل جراحی، به میزان زیادی باعث موفقیت درمان می‌شود. پرتو درمانی همچنین می تواند به عنوان مراقبت تسکینی، برای کوچک کردن تومورها و تسکین درد استفاده شود.
  • شیمی درمانی: شیمی درمانی اغلب ترکیبی از چندین دارو می باشد که برای جلوگیری از رشد یا ریشه کنی سلول‌های سرطانی طراحی شده است. این داروها سلول‌هایی که به سرعت در حال تقسیم هستند را هدف قرار می‌دهند به همین دلیل می تواند در متاستاز سلول های سرطانی به سایر قسمت‌های بدن، انتخاب مناسبی باشد. داروهای شیمی درمانی معمولا قبل، بعد از جراحی یا در ترکیب با انواع دیگر داروها م تجویز می شوند.
  • دارو درمانی هدفمند:داروهای درمان هدفمند بسته به نوع سرطان می توانند ویژگی های مشخصی داشته باشند که با ژنتیک سلول های سرطانی مطابقت دارند. این داروها می توانند از طریق جهش های ژنتیکی سلول های سرطانی آنها را پیدا کنند، و برخلاف روش های دیگری مانند شیمی درمانی، تنها روی همین سلول ها اثر بگذارند و به بافت های سالم بدن آسیبی وارد نکنند.حال پس از اینکه داروهای تارگت تراپی سلول های سرطانی را پیدا می کنند می توانند یا صرفا موقیعت آنها را برای سیستم ایمنی فاش کنند تا بدن مانند یک بیماری خودش به مبارزه با سرطان بپردازد (ایمنی درمانی)، یا می توانند مستقیما وارد عمل شده و با کار روی پروتئین های موجود روی سلول های سرطانی آنها را نابود کنند.در عملیات مستقیم، داروهای درمان هدفمند یا مانع ارسال پیام رشد و گسترش بیشتر بین سلول های سرطانی می شوند، یا فرآیند ساخت عروق خونی که مسئول خونرسانی در تومور سرطانی هستند را متوقف می کنند تا سلول ها منابع غذایی برای رشد نداشته باشند.

 در برخی از افراد مبتلا به NSCLC، سلول های سرطانی ریه دارای تغییرات خاصی (جهش) هستند که به رشد سرطان کمک می کند. این جهش های ژنتیکی شامل جهش در ژن های :

  • گیرنده فاکتور رشد اپیدرمی (EGFR)
  • لنفوم کیناز آناپلاستیک (ALK)
  • گیرنده تیروزین کیناز (ROS).

جهش ‌های ژنتیکی منجر به رشد کنترل ‌نشده سلول های سالم و در نهایت سرطانی شدن و تشکیل تومور می ‌شوند. اصلی ترین هدف تارگت تراپی سرطان ریه توقف همین فرآیند است تا مانع رشد بیشتر سلول های سرطانی و بزرگتر شدن تومور شود. انواع مختلفی از درمان های هدفمند هستند که می توانند برای درمان سرطان ریه مورد استفاده قرار بگیرند. هر کدام از داروهای درمان هدفمند سرطان ریه یک نام تجاری و یک نام دارویی دارند. داروهایی که برای درمان هدفمند سرطان ریه مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:

  • آفاتینیب (با نام تجاری Giotrif®)
  • آلکتینیب (با نام تجاری Alecenta®)
  • بریگاتینیب (با نام تجاری Alunbrig®)
  • Ceritinib (با نام تجاری Zykadia®)
  • کریزوتینیب (با نام تجاری Xalkori®)
  • ارلوتینیب (با نام تجاری Tarceva®)
  • Gefitinib (با نام تجاری Iressa®)
  • Nintedanib (با نام تجاری Vargatef®)
  • اوزیمرتینیب (با نام تجاری Tagrisso®)

همه این داروها متعلق به گروهی از داروها به نام مهارکننده ‌های تیروزین کیناز (TKIs) هستند. این مهارکننده ها با مسدود کردن فرآیندهای شیمیایی خاصی که به سلول های سرطانی دستور رشد، تقسیم و گسترش می دهند، کار می کنند.

Gefitinib،afatinib  و osimertinib مهارکننده های EGFR هستند و  afatinib، alectinib، crizotinib  و ceritinib  مهارکننده های ALK هستند. Crizotinib  نیز یک مهارکننده ROS1 به شمار می رود.

Nintedanib  برخی از فعالیت سلول های آدنوکارسینوم را مسدود می کند. این دارو در ترکیب با یک داروی شیمی درمانی به نام دوستاکسل، پس از جلسه اول شیمی درمانی استفاده می شود

عوارض جانبی درمان سرطان ریه

عوارض جانبی درمان سرطان ریه به نوع درمان بستگی دارد و شامل موارد زیر است:

شیمی درمانی دارودرمانی هدفمند جراحی پرتودرمانی
حالت تهوع، استفراغ اسهال ریزش مو خستگی زخم های دهان از دست دادن احساس، ضعف یا سوزن سوزن شدن (نوروپاتی)
خستگی بثورات خارش دار اسهال حالت تهوع، استفراغ درد مفاصل عوارض نادر (مانند پنومونیت، کولیت، هپاتیت و غیره)
تنگی نفس سرفه درد خستگی مشکل در بلع پوست خشک، خارش دار یا قرمز حالت تهوع، استفراغ آتلکتازی ریه پنومونی آریتمی قلبی فیستول Bronchopleural
خستگی تنگی نفس سرفه درد دیواره قفسه سینه

روشی نوین در درمان قطعی سرطان ریه با استفاده از هوش مصنوعی

درمان سرطان ریه با استفاده از هوش مصنوعی منجر به درمان قطعی و امیدوارکننده سرطان می شود. هوش مصنوعی براساس داده‌های موجود از اطلاعات بالینی بیمار تا داده های رادیومیک، در ترکیب با ویژگی‌های بیمار و تومور، دوز دقیق دارو و زمان مناسب تجویز دارو را تعیین می کند. با استفاده از طراحی الگوریتم های هوش مصنوعی نحوه  تجزیه و تحلیل و تفسیر دادهای بیمار آموزش داده می شود. به این ترتیب، الگوریتم های توسعه یافته الگوهایی را انتخاب می کنند که برای مغز انسان به راحتی قابل تشخیص نیستند وهمانطور که این الگوریتم ها در معرض داده های جدید بیشتری قرار می گیرند، توانایی آنها در یاد گیری و تفسیر داده ها بهبود می یابد.

استفاده از هوش مصنوعی، با توجه به سطح تکنولوژی بالا، هوشمندی، سرعت و دقت تشخیصی و درمانی بالا و استفاده آسان ، برای درمان قطعی سرطان ریه در تمام مراحل آن کاربرد دارد.

روشی نوین در درمان قطعی سرطان ریه

سرطان ریه یک بیماری جدی و اغلب کشنده است. از هر ۵ مرگ ناشی از سرطان، 1 نفر به دلیل سرطان ریه می میرد. میزان بقای بیمار مبتلا به سرطان ریه بسته به نوع و مرحله سرطان در هنگام تشخیص و همچنین سایر عوامل مانند سلامت کلی و رژیم درمانی فرد متفاوت است. در صورت تشخیص سرطان ریه در مراحل اولیه احتمال درمان زیاد می شود. با این حال، هنگامی که سرطان ریه به مرحله نهایی خود می رسد ممکن است درمان ها پاسخگو نباشد. 

گزینه های درمانی برای سرطان بدخیم ریه شامل جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی، ایمونوتراپی، درمان هدفمند و درمان بیولوژیکی است. بسته به نوع سرطان و مرحله آن، ممکن است ترکیبی از این درمان ها توصیه شود. اگر سرطان بیش از حد گسترش یافته باشد که جراحی یا رادیوتراپی موثر نباشد، معمولاً شیمی درمانی و/یا ایمونوتراپی توصیه می شود. اگر سرطان پس از درمان شیمی درمانی دوباره شروع به رشد کرد، ممکن است یک دوره درمانی دیگر توصیه شود. در برخی موارد، اگر سرطان دارای جهش خاصی باشد، درمان بیولوژیکی یا هدفمند می تواند به جای شیمی درمانی یا پس از شیمی درمانی استفاده شود.

آب آوردن ریه (پلورال افیوژن)، که با تجمع مایع در پوشش اطراف ریه مشخص می شود، می تواند به عنوان یک شاخص مهم یا عارضه سرطان های مختلف در نظر گرفته شود. انواع سرطان های مختلف از جمله سرطان ریه، سرطان سینه، تخمدان و سرطان روده بزرگ می توانند منجر به آب آوردن ریه شوند. افیوژن سلول‌های سرطانی، زمانی که متاستاز می‌کند یا گسترش می‌یابد، می‌تواند به فضای ریه برسد و باعث التهاب و تجمع مایع شود. این تجمع مایع می تواند توانایی ریه برای انبساط کامل در طول تنفس را مختل کند و در نتیجه علائمی مانند تنگی نفس، سرفه خشک، سنگینی قفسه سینه را ایجاد کند.

ندول های ریه، سلول‌های کوچک، گرد یا بیضی شکل در ریه ها هستند که اغلب به طور تصادفی در طی آزمایش های تصویربرداری مانند سی تی اسکن شناسایی می شوند. ندول های ریه می توانند خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند. بیشتر گره هایی که در ریه ها یافت می شوند خوش خیم هستند و خطر تبدیل شدن به سرطان را ندارند. با این حال، برخی از گره ها ممکن است سرطانی باشند که این گره ها با سرعت بیشتری رشد می کنند.

داروهای شیمی درمانی که معمولا در درمان سرطان ریه استفاده می شوند عبارتند از:

داروهای مبتنی بر پلاتین: سیس پلاتین (Cisplatex) و کربوپلاتین (Carboplat) که در شیمی درمانی سرطان ریه استفاده می شوند. این داروها اغلب با داروهای دیگر برای یک رژیم درمانی موثرتر ترکیب می شوند. بسته به نوع و مرحله سرطان ریه، ممکن است از داروهای شیمی درمانی مختلفی در ترکیب با داروهای مبتنی بر پلاتین استفاده شود.

برخی از این داروها عبارتند از:

پمترکسد (Pemetrex)

وینورلبین (Navelbine)

جمسیتابین (Gemzar)

پاکلی تاکسل (Taxol)

دوستاکسل (Taxotere)

اتوپوزید (Eposide)

داروهای شیمی درمانی علاوه بر اینکه سلول های سرطانی را هدف قرار داده و از بین می برند، سلول های سالم بدن بیمار را نیز تحت تاثیر قرار می دهند. عوارض جانبی شیمی درمانی در درمان سرطان ریه در افراد مختلف متفاوت است، اما رایج ترین آنها عبارتند از:

- ریزش مو: شیمی درمانی منجر به ریزش مو می شود، که شامل ریزش موهای سر، ابروها، مژه ها و سایر موهای بدن است. معمولاً موها پس از اتمام درمان دوباره رشد می کنند، اما رشد مجدد ممکن است به طور موقت از نظر بافت یا رنگ متفاوت باشد.

- مشکلات گوارشی: عوارضی مانند تهوع و استفراغ، کاهش اشتها، کاهش وزن، زخم های دهان و مشکلات گوارشی مانند یبوست یا اسهال از عوارض جانبی شایع در درمان های مبتنی بر شیمی درمانی است. 

- خستگی: احساس خستگی، ضعف، یا کاهش سطح انرژی یکی از عوارض جانبی مکرر شیمی درمانی است  که به دلیل کاهش تعداد گلبول های قرمز ایجاد می شود. این علائم می تواند کاملاً ناتوان کننده باشد و بیماران ممکن است نیاز به تنظیم فعالیت های روزانه خود داشته باشند.

- افزایش خطر عفونت: شیمی درمانی می تواند با تأثیر بر تولید گلبول های سفید خون، توانایی بدن برای مبارزه با عفونت ها را کاهش دهد. این امر منجر به افزایش خطر عفونت، طولانی شدن زمان بهبودی و کبودی یا خونریزی می شود.

برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی دیگری مانند تغییر در طعم یا بوی دهان، نوروپاتی (بی حسی یا سوزن سوزن شدن در دست ها و پاها)، تغییرات پوستی (خشکی، بثورات، یا افزایش حساسیت به نور خورشید) را تجربه کنند تغییرات شناختی مانند مشکل در تمرکز یا مشکلات حافظه از دیگر عوارض ایجاد شده به وسیله داروهای شیمی درمانی می باشد. اکثر عوارض جانبی معمولاً پس از پایان درمان از بین می روند.

شیمی درمانی یک درمان رایج برای سرطان ریه است و استفاده از آن به نوع و مرحله سرطان ریه، سلامت کلی فرد و داشتن یا نداشتن  متاستازبستگی دارد. در اینجا خلاصه ای از نحوه استفاده از شیمی درمانی در مراحل مختلف سرطان ریه آورده شده است:

  • سرطان ریه سلول غیر کوچک در مراحل اولیه (NSCLC): شیمی درمانی معمولاً همراه با سایر درمان ها مانند جراحی و پرتودرمانی انجام می شود. برای NSCLC در مراحل اولیه، شیمی درمانی پس از جراحی (شیمی درمانی کمکی) می تواند به کاهش خطر بازگشت سرطان کمک کند.

  در برخی موارد، شیمی درمانی ممکن است قبل از عمل جراحی (درمان نئوادجوانت) برای کوچک کردن سرطان و راحت‌تر برداشتن ضایعه سرطانی استفاده شود.

  • سرطان ریه سلول غیر کوچک پیشرفته (NSCLC): شیمی درمانی اغلب برای درمان NSCLC پیشرفته، به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمان ها مانند پرتودرمانی استفاده می شود.

  ترکیب اولیه شیمی درمانی معمولاً برای 4 تا 6 سیکل انجام می شود. برای بیمارانی که نمی توانند شیمی درمانی ترکیبی را تحمل کنند، ممکن است از داروهای شیمی درمانی منفرد استفاده شود. در برخی موارد، دارودرمانی هدفمند یا داروهای ایمونوتراپی ممکن است همراه با شیمی درمانی تجویز شود.

  • سرطان ریه سلول کوچک: شیمی درمانی درمان اصلی سرطان ریه سلول کوچک است، زیرا این نوع سرطان به خوبی به شیمی درمانی پاسخ می دهد. داروهای شیمی درمانی ممکن است به تنهایی، قبل یا بعد از پرتودرمانی و یا همزمان با پرتودرمانی تجویز شوند.
  • سرطان ریه سلول کوچک پیشرفته: شیمی درمانی درمان اولیه سرطان ریه سلول کوچک پیشرفته است و ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر درمان ها تجویز شود.

گرفتگی صدا یک علامت رایج در سرطان ریه است که می تواند ناشی از عوامل مختلف مرتبط با این بیماری باشد. درمان گرفتگی صدا شامل پرداختن به علت زمینه‌ای و همچنین تمرکز بر مدیریت خود علامت است. گرفتگی صدا ممکن است زمانی رخ دهد که تومور ایجاد شده در ریه به عصب راجعه حنجره فشار وارد کند و بر عملکرد تارهای صوتی تأثیر بگذارد. درمان‌های سرطان مانند جراحی، پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی با هدف قرار دادن و کوچک کردن تومور می‌توانند به کاهش فشار روی عصب کمک کرده و سبب بهبود گرفتگی صدا شوند. همچنین برخی از داروها می توانند به مدیریت علائم مربوط به گرفتگی صدا کمک کنند. داروهای سرکوب‌کننده‌های سرفه، داروهای پاک کننده خلط و داروهای گشاد کننده برونش می‌توانند با تسکین سرفه‌های مداوم به کاهش گرفتگی صدا کمک کنند.

مدیریت سرفه مرتبط با سرطان ریه شامل طیف وسیعی از داروها با هدف کاهش علائم و بهبود راحتی بیمار است. 

  1. سرکوب کننده های سرفه: این داروها با اثر بر رفلکس سرفه در مغز عمل می کنند. استفاده از آنها تحت راهنمایی پزشکی، به ویژه در سرطان ریه، بسیار مهم است، زیرا سرکوب سرفه ممکن است مانع از پاکسازی ترشحات شده و می توانند منجر به عوارضی مانند ذات الریه شوند.
  2. داروهای پاک کننده خلط: در مواردی که سرفه همراه با مخاط بیش از حد باشد، ممکن است داروهایی به نام خلط آور یا موکولیتیک تجویز شود. اکسپکتورانت ها به رقیق شدن مخاط کمک می کنند و سرفه را آسان تر می کنند، در حالی که موکولیتیک ها مستقیماً مخاط را تجزیه می کنند و به پاکسازی آن کمک می کنند. هدف این داروها تسهیل تنفس با کاهش میزان و ویسکوزیته مخاط در مجاری هوایی است.
  3. داروهای استنشاقی برونکودیلاتور: سرطان ریه می تواند باعث انقباض یا باریک شدن راه هوایی شود که منجر به مشکلات تنفسی و تشدید سرفه می شود. گشادکننده‌های برونش که اغلب از طریق استنشاقی تجویز می‌شوند، با شل کردن ماهیچه‌های اطراف راه‌های هوایی تنفس را آسان‌تر می‌کنند. اگر سرفه مربوط به اسپاسم برونش یا تنگ شدن مجرای هوا باشد، این موارد مفید هستند.
  4. داروهای اپیوئیدی : در موارد سرفه شدید و بی امان که به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی بیمار تأثیر می گذارد، ممکن است از داروهای مخدر استفاده شود. این داروها می توانند با تأثیر بر مرکز سرفه در مغز، سرفه را سرکوب کنند. با این حال، این داروها به دلیل عوارض جانبی و خطر دپرشن تنفسی، با احتیاط تجویز می شوند.

توجه به این نکته ضروری است که انتخاب دارو و دوز آن باید با دقت توسط متخصصان مراقبت های بهداشتی براساس نیازها و شرایط خاص فرد تعیین شود. آنها عواملی مانند نوع و شدت سرفه، وضعیت سلامت کلی بیمار و هر گونه درمان یا داروی مداوم دیگر را در نظر خواهند گرفت. نظارت و تنظیم منظم در دارو ممکن است برای اطمینان از کنترل بهینه علائم و به حداقل رساندن عوارض جانبی ضروری باشد.

گرفتگی صدا یک علامت رایج در سرطان ریه است که می تواند ناشی از عوامل مختلف مرتبط با این بیماری باشد. درمان گرفتگی صدا شامل پرداختن به علت زمینه‌ای و همچنین تمرکز بر مدیریت خود علامت است. گرفتگی صدا ممکن است زمانی رخ دهد که تومور ایجاد شده در ریه به عصب راجعه حنجره فشار وارد کند و بر عملکرد تارهای صوتی تأثیر بگذارد. درمان‌های سرطان مانند جراحی، پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی با هدف قرار دادن و کوچک کردن تومور می‌توانند به کاهش فشار روی عصب کمک کرده و سبب بهبود گرفتگی صدا شوند. همچنین برخی از داروها می توانند به مدیریت علائم مربوط به گرفتگی صدا کمک کنند. داروهای سرکوب‌کننده‌های سرفه، داروهای پاک کننده خلط و داروهای گشاد کننده برونش می‌توانند با تسکین سرفه‌های مداوم به کاهش گرفتگی صدا کمک کنند.

مرحله ۴ سرطان ریه پیشرفته ترین نوع سرطان ریه است که در آن سرطان به هر دو ریه، ناحیه اطراف ریه یا اندام های دیگر گسترش یافته (متاستاز) است. این پیشرفت تهاجمی اغلب منجر به علائم بی شماری می شود که ماهیت پیشرفته بیماری را نشان می دهد. برخی از علائم و نشانه های رایج مرحله ۴ سرطان ریه عبارتند از:

سرفه های مداوم: صرف نظر از مرحله سرطان ریه، سرفه مداوم یکی از علائم بارز سرطان ریه است این سرفه ها در مرحله 4 تبدیل به سرفه خونی یا خلط زنگ زده می شوند.

درد: درد از تومور اولیه و یا از متاستاز سرطان ریه به بافت ها یا استخوان های اطراف ایجاد می شود. درد استخوان به ویژه در این مرحله که سرطان به استخوان ها گسترش یافته است، شایع است.

تنگی نفس و مشکل در تنفس: همانطور که تومور رشد می کند و به بافت ریه بیشتری حمله می کند، مشکلات تنفسی می تواند بارزتر شود. افزایش درگیری ریه می تواند به طور قابل توجهی بر عملکرد ریه تأثیر بگذارد و منجر به تنگی نفس شود.

عفونت های مکرر قفسه سینه: عملکرد ضعیف ریه به دلیل سرطان می تواند افراد را مستعد عفونت های مکرر قفسه سینه کند.

غدد لنفاوی متورم: بزرگ شدن غدد لنفاوی در نزدیکی ریه ها یا در سایر نواحی بدن می تواند نشان دهنده گسترش سرطان ریه باشد.

یرقان: اگر سرطان به کبد متاستاز داده باشد و جریان صفرا را مسدود کند، ممکن است زردی پوست و چشم ها رخ دهد.

علائم عصبی: هنگامی که سرطان به مغز یا سیستم عصبی متاستاز می دهد، افراد ممکن است دچار سردرد، مشکلات تعادلی، تشنج، سرگیجه، ضعف عضلانی یا بی حسی در اندام ها شوند.

4 4 رای ها
محتوا برای شما چه قدر مفید بود؟
guest

2 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
mobina

سلام ممنونم از محتویات خوبتون

trackback

[…] سرطان ریه یک بیماری پیچیده با علل متعدد بوده و معمولاً تحت تأثیر ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد شده که می تواند از نای، راه هوایی اصلی یا ریه ها شروع شود. این بیماری زمانی ایجاد می شود که سلول های غیرطبیعی در داخل یک یا هر دو ریه، رشد و تقسیم کنترل نشده ای  داشته باشند. ایجاد سرطان ریه تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله جهش های ژنتیکی و اپی ژنتیکی و همچنین قرار گرفتن در معرض مواد سرطان زا قرار دارد. مانند سایر انواع سرطان، سرطان ریه با یک سری جهش در DNA سلول های سالم شروع می شود. این سلول ها رشد کرده تا تومور ایجاد کنند. علاوه بر این، ممکن است عوامل و تعاملات دیگری نیز وجود داشته باشد و محققان هنوز در حال مطالعه برای درک بهتر منشاء و پیچیدگی های سرطان ریه هستند. […]

پیمایش به بالا