درمان هدفمند سرطان پوست
سرطان پوست
سرطان پوست وضعیتی است که در آن سلول های پوست به طور غیر طبیعی رشد می کنند و تومورهایی را تشکیل می دهند که می توانند خوش خیم (غیر سرطانی) و یا بدخیم (سرطانی) باشند. سه نوع اصلی سرطان پوست وجود دارد.
انواع سرطان پوست
- کارسینوم سلول بازال
- کارسینوم سلول سنگفرشی
- ملانوما
کارسینوم سلول بازال و کارسینوم سلول سنگفرشی نسبت به ملانوما شایع تر و کمتر تهاجمی هستند. عوامل موثر در افزایش ریسک ابتلا به سرطان پوست عبارتند از داشتن پوست روشن، سابقه آفتاب سوختگی، سابقه خانوادگی سرطان پوست، ضعف سیستم ایمنی و برخی بیماری های ژنتیکی. سرطان پوست می تواند در هر نقطه از بدن ایجاد شود، اما بیشتر در مناطقی که در معرض آفتاب هستند مانند صورت، گردن، بازوها و پاها رخ می دهد. سرطان پوست می تواند به صورت تغییر در اندازه، شکل، رنگ یا بافت یک خال ظاهر شود یا به صورت یک تغییر پوستی ایجاد شود. همچنین این سرطان، می تواند به صورت زخمی که بهبود نمی یابد، نمایان شود.
درمان سرطان پوست
برای تشخیص سرطان پوست، پزشک پوست را معاینه می کند و با استفاده از نمونه برداری (بیوپسی)، پاتولوژی بیماری را بررسی می کند. گزینه های درمانی برای سرطان پوست به نوع سرطان، اندازه، محل، مرحله سرطان و همچنین ترجیحات و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. برخی از درمان های رایج سرطان پوست عبارتند از جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی، ایمونوتراپی و درمان هدفمند.
جراحی
در جراحی، بافت سرطانی و برخی از پوست سالم اطراف آن برداشته می شود. جراحی درمان اصلی اکثر سرطان های پوست است و می تواند به صورت سرپایی با استفاده از بی حس کننده های موضعی انجام پذیرد.
کرایوتراپی
این روش شامل منجمد کردن سلول های سرطانی با نیتروژن مایع است که منجر به مرگ آن ها می شود. کرایوتراپی را می توان برای سرطان های کوچک یا سطحی پوست استفاده کرد.
کورتاژ و کوتر
در این روش، سلول های سرطانی با یک ابزار تیز خراش داده می شوند و بافت باقی مانده با سوزن الکتریکی سوزانده می شود. کورتاژ و کوتر را نیز می توان برای سرطان های کوچک یا سطحی پوست استفاده کرد.
درمان موضعی
این درمان ها شامل استفاده از کرم ها یا ژل های حاوی داروهای ضد سرطان یا موادی هستند که سیستم ایمنی را برای مبارزه با سلول های سرطانی تحریک می کند (برخی از داروهایی که برای درمان موضعی در سرطان پوست تایید شده اند عبارتند از: ایمیکیمود، فلورواوراسیل، cemiplimab-rwlc و pembrolizumab). درمان موضعی می تواند برای برخی از انواع کارسینوم سلول بازال یا کارسینوم سلول سنگفرشی استفاده شود.
رادیوتراپی
در این روش، از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها استفاده می شود. رادیوتراپی میتواند برای سرطانهای پوستی بزرگ یا مقاوم به درمان یا به عنوان یک درمان مکمل بعد از جراحی برای کاهش خطر عود سرطان، استفاده شود.
فتودینامیک درمانی (PDT)
در این روش از یک داروی حساس به نور استفاده می شود. سپس پوست در معرض یک منبع نور ویژه که منجر به فعال سازی دارو شده، قرار داده می شود. بسته به نوع و محل سرطان پوست، دارو را می توان به صورت کرم، خوراکی یا تزریقی استفاده کرد. داروی فعال شده نوعی اکسیژن تولید می کند که سلول های سرطانی را از بین می برد. این دارو همچنین ممکن است به رگ های خونی آسیب برساند و سیستم ایمنی را برای حمله به تومور تحریک کند. PDT می تواند برای درمان انواع مختلف سرطان پوست و ضایعات پیش سرطانی مانند کراتوز اکتینیک، کارسینوم سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی استفاده شود. با این حال، PDT ممکن است برای تومورهای عمیق یا تهاجمی مناسب نباشد و عوارض جانبی مختلفی مانند قرمزی پوست، تورم، درد، زخم و حساسیت به نور ایجاد کند.
ایمونوتراپی
این روش شامل استفاده از داروهایی است که سیستم ایمنی را برای شناسایی و حمله به سلول های سرطانی تحریک می کنند. از ایمونوتراپی برای درمان برخی از انواع سرطان های پیشرفته یا متاستاتیک پوست استفاده می شود.
درمان هدفمند
این روش شامل استفاده از محصولات داروهایی است که ژن ها یا پروتئین های خاصی را هدف قرار می دهند. این پروتئین ها در رشد و بقای سلول های سرطانی نقش دارند. درمان هدفمند برای برخی از انواع سرطان های پیشرفته یا متاستاتیک پوست استفاده می شود.درمان سرطان پوست ممکن است عوارض جانبی مانند درد، خونریزی، عفونت جای زخم، تورم، قرمزی، خارش، خشکی، تاول، خستگی، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، بثورات پوستی، تب، سردرد و ریزش مو داشته باشد. نوع و شدت عوارض جانبی به نوع درمان، دوز، مدت زمان درمان و پاسخ بدن بیمار بستگی دارد. بیشتر عوارض جانبی موقتی هستند و با دارو یا مراقبت های حمایتی قابل کنترل می باشند.
ارمغان درمانی دانشمندان اسپادژن
تیم تحقیقاتی اسپادژن با تکیه بر دانش متخصصین حوزه نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی، هوش مصنوعی و متخصصین پوست، موفق به طراحی نانوپارتیکلی شده که در اثر تماس با ترکیبات اکسیداتیو، فعال شده و به صورت اختصاصی در محل تومور تجمع می یابد و سلول سرطانی را به صورت کامل از بین می برد. نتایج تحقیقات in vivo ما نشان می دهد که این فرآورده می تواند پیشرفت تومورزایی را در مدل موش ملانوما مهار کند. سلولهای توموری تحت درمان با این نانوپارتیکل، فاکتورهایی را آزاد میکنند که میتوانند سیستم ایمنی را تحریک کرده و تومورها را نسبت به درمان checkpoint blockade حساس کنند و باعث افزایش نفوذ و فعال شدن سلول های ایمنی مانند سلول های دندریتیک، سلول های کشنده طبیعی و سلول های T در محیط تومور شوند. تیم تحقیقاتی اسپادژن در حال انجام مطالعات پیش بالینی برای درمان ملانوما، کارسینوم سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی با استفاده از این فرآورده است.